Chọn một firmware tùy chỉnh cho router có thể là một công việc khó khăn. Chỉ có vài tùy chọn được đề xuất trên Internet và các tài liệu về quy trình cài đặt firmware không nhiều lắm.
Tuy nhiên việc này hoàn toàn không khó khăn như bạn nghĩ. 3 đơn vị cung cấp firmware mã nguồn mở – DD-WRT, Tomato và OpenWRT – đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng khiến chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho những tình huống cụ thể. Bạn cần phải xem xét các tính năng cần thiết cho mạng của mình và xác định xem liệu router của bạn có hỗ trợ firmware này hay không. Đó là những yếu tố quan trọng nhất phải tính đến khi lựa chọn firmware router.
DD-WRT
DD-WRT.com là “tay chơi” lớn nhất khi nói đến firmware router mã nguồn mở. DD-WRT đã xuất hiện trên thị trường đủ lâu để tự thiết lập và hỗ trợ nhiều router hơn bất kỳ nhà cung cấp nào khác. Thậm chí có những nơi bán router với DD-WRT đã được flash sẵn. Có thể nói rằng flash DD-WRT trên hầu hết các router là một ý tưởng tuyệt vời.
DD-WRT là một bộ công cụ hoàn chỉnh. Nó đi kèm với gần như mọi thứ người dùng cần trong một router, cũng như nhiều thứ khác mà bạn có thể chưa bao giờ nghĩ đến. Điều đó là một trong những điểm mạnh, nhưng đồng thời cũng là điểm yếu lớn nhất của DD-WRT. Đối với những người tìm kiếm sự kiểm soát tối đa, việc có rất nhiều lựa chọn cho DD-WRT là một điều tuyệt vời. Tuy nhiên, nếu là người đang tìm kiếm sự đơn giản thì bạn sẽ gặp khó khăn khi điều hướng DD-WRT.
DD-WRT hỗ trợ nhiều router hơn bất kỳ nhà cung cấp nào khác. Do đó, DD-WRT cũng có cộng đồng người dùng lớn nhất, giúp cho việc tìm kiếm hỗ trợ dễ dàng hơn các firmware router tùy chỉnh khác. Ngay cả các router không được hỗ trợ chính thức cũng có xu hướng nhận các bản dựng được hỗ trợ tích cực trong các diễn đàn DD-WRT.
Điểm mạnh
- Hỗ trợ rất nhiều router
- Cộng đồng người dùng lớn
- Hỗ trợ OpenVPN tích hợp
- Hỗ trợ QoS
- Rất nhiều tùy chọn mạnh mẽ
Điểm yếu
- Có thể hơi khó khăn cho người dùng mới
- Có thể khó tìm thấy phiên bản mới cho một số router
Tomato
Advancedtomato.com là firmware router thân thiện nhất với người dùng trong danh sách này. Tomato đã xuất hiện được một thời gian và trở nên nổi tiếng. Nó mang lại cho người dùng các tính năng mong muốn và cần thiết. Tomato cũng nhận được phản hồi tích cực từ phía người dùng về việc tăng tốc các router.
Gần đây, dự án AdvancedTomato đã lấy phần mềm Tomato cổ điển của Shibby và tạo ra một GUI hiện đại và đẹp mắt, cho phép theo dõi thời gian thực các chỉ số quan trọng thông qua các biểu đồ hoạt hình. Giao diện AdvancedTomato là một trong những thế mạnh lớn nhất, giúp việc quản lý mạng trở nên đơn giản hơn, cung cấp trải nghiệm trực quan dễ chịu hơn cho người dùng.
Tomato không hỗ trợ nhiều router như các đối thủ cạnh tranh khác và trước khi dự án AdvancedTomato bắt đầu, sự phát triển có chút phân tán. Nếu router của bạn được hỗ trợ, đây có thể là tùy chọn mà bạn đang tìm kiếm.
Điểm mạnh
- Giao diện hiện đại
- Tốc độ nhanh
- Không gây ảnh hưởng nhiều đến router
- Tích hợp OpenVPN
- Giám sát thời gian thực
Điểm yếu
- Cộng đồng hỗ trợ nhỏ hơn
- Hỗ trợ số lượng router hạn chế
OpenWRT
OpenWRT.org là dự án router mã nguồn mở lâu đời nhất. Nó là tiền thân của cả DD-WRT và Tomato. OpenWRT nổi tiếng là một nhà cung cấp đáng tin cậy với vô số lựa chọn. OpenWRT được coi là sự hợp nhất của OpenWRT và LEDE cổ điển.
OpenWRT có thể là lựa chọn tốt nhất đối với những người đam mê phần mềm miễn phí. Nó là tùy chọn duy nhất trong danh sách này không bao gồm các blob nhị phân trả phí. Mặc dù cả ba phần mềm này đều dựa trên Linux, OpenWRT giống như một bản phân phối truyền thống.
Có rất nhiều router mà OpenWRT có thể hỗ trợ đầy đủ bởi vì chúng yêu cầu các driver trả phí để chạy. Danh sách phần cứng trong dự án có chứa một số mục hỗ trợ một phần và không có Wi-Fi chức năng.
OpenWRT cung cấp khả năng kiểm soát chi tiết hơn so với DD-WRT, nhưng người dùng phải trả phí. Firmware này đòi hỏi một số kiến thức để sử dụng đúng cách và tận dụng tối đa lợi ích từ đó. OpenWRT phù hợp nhất cho những người am hiểu về kỹ thuật và biết chắc mình mong muốn những tính năng gì.
Điểm mạnh
- Có nhiều tùy chọn
- Tích hợp OpenVPN
- Hỗ trợ QoS
- Khả năng đào sâu vào các cấp thấp hơn
Điểm yếu
- Không thân thiện với người dùng
- Cần có thêm thời gian để chạy
- Hỗ trợ ít router hơn
Cho dù bạn chọn tùy chọn nào trong số này, bạn có thể thấy sự cải thiện rõ rệt so với firmware stock của router. Bạn cũng sẽ nhận được các chức năng bổ sung, như hỗ trợ khách hàng OpenVPN, cho phép người dùng làm được nhiều hơn với mạng của mình. Với vai trò là một tính năng bổ sung, tất cả những thứ này có xu hướng an toàn hơn firmware của nhà sản xuất và nhận được cập nhật thường xuyên hơn. Tất nhiên, khi cài đặt firmware tùy chỉnh, hãy chắc chắn làm theo hướng dẫn của nhà phát triển cẩn thận để giảm nguy cơ làm hỏng router.
Kết luận
Bạn vẫn có thể tự hỏi mình nên sử dụng firmware nào, vì vậy Viettelco sẽ cố gắng hoàn thiện hướng dẫn này bằng cách tóm tắt về 3 tùy chọn này một cách đơn giản nhưng chính xác nhất có thể.
Thật khó để đưa ra câu trả lời cho câu hỏi đâu là firmware router tốt nhất. Lý do là mỗi tùy chọn có những ưu điểm riêng và chúng cũng không có nhiều lỗi. Nhưng nếu bắt buộc phải lựa chọn thì DD-WRT và Tomato vẫn là hai lựa chọn tuyệt vời hơn. Sự thật là, bất kỳ firmware mã nguồn mở nào cũng tốt, an toàn và bảo mật hơn tất cả các tùy chọn stock. Bài viết thực sự khuyên bạn nên flash và thay đổi firmware, bất kể bạn chọn tùy chọn nguồn mở nào.
Tác giả bài viết đã sử dụng DD-WRT, Tomato và OpenWRT trong một khoảng thời gian dài trên các router mạng gia đình và cá nhân khác nhau, nhưng sau khi dành nhiều thời gian hơn để sử dụng OpenWRT, tác giả cảm thấy OpenWRT là nền tảng firmware tốt nhất trong số 3 tùy chọn. Nhưng như đã nói ở trên, nếu bạn thích Tomato hoặc DD-WRT, chúng vẫn là một lựa chọn tốt và giúp tăng cường bảo mật cho mạng của bạn.
Nhiều người dùng cũng nghiêng về việc sử dụng OpenWRT, do các bản cập nhật thường xuyên, những mô-đun mới và cổng tương thích của các giải pháp phần mềm hiện có. Bài viết vẫn giữ nguyên quan điểm rằng OpenWRT là tùy chọn nâng cao nhất và sẽ luôn là lựa chọn tốt hơn cho các chuyên gia, quản trị viên và nhà phát triển mạng nâng cao.
Ngoài ra, tùy thuộc vào số lượng mô-đun và tính năng nâng cao mà bạn muốn kết hợp, bạn cần chạy router có dung lượng bộ nhớ RAM tốt để có hiệu suất tối ưu. Nhìn chung, OpenWRT cung cấp cho bạn một bộ chức năng đầy đủ và một add-on giao thức OpenVPN hoạt động hiệu quả.
Bạn thực sự có thể nhắm mục tiêu các chức năng và nhiệm vụ cụ thể mà không làm rối thiết bị với những thứ bạn không cần. Một số người dùng tại nhà có thiết lập máy chủ cực kỳ nâng cao và không có gì OpenWRT không thể làm với các mô-đun được thêm vào. Khả năng tiếp cận của người dùng và tính dễ sử dụng cũng đã được cải thiện đáng kể, có nghĩa là việc sử dụng OpenWRT sẽ không quá khó khăn khiến bạn phải né tránh nó.
– DD-WRT = Hầu hết các tùy chọn và tính năng, cũng như ước mơ của giới công nghệ mạng – thú vị để chơi và học, cũng như không quá khó để cài đặt.
– Tomato = Có ít tính năng hơn, nhưng vẫn rất phong phú khi xét về các tùy chọn quan trọng, mang lại sự ổn định, tốc độ và hiệu suất tổng thể tốt hơn. Thường được cho là có hiệu suất WiFi tốt hơn. Dễ cài đặt và dễ sử dụng hơn DD-WRT.
– OpenWRT = Tùy chỉnh nhiều nhất với các add-on, mở ra nhiều cách tùy chỉnh hơn và các chức năng không có sẵn.
Chúc bạn tìm được lựa chọn phù hợp!